De smaak van NL
In Den Bosch was op 30 november de finale van “de smaak van nl”. Vanuit heel Nederland streden bedrijven om de eervolle vermelding van “smaakvolst streekproduct 2010”. Georganiseerd door Syntens, een organisatie die innovatie van bedrijven ondersteunt. Een onverwachte combinatie – streekproduct - wat heeft dat te maken met innovatie? Streekproducten stoelen toch juist op traditie?
Het was desondanks een mooie finale. Negen enthousiaste ondernemers, uit de voorrondes overgebleven, presenteerden hun producten. Terrien van Dinkeldalrund van Erve Elferman, hier uit de buurt. Vlierbloesembier, Hottie sambal, honingtomaatjes, paprikajam en meer. Hottie Sambal ging met de eer strijken. Helaas in Twente nog geen winkeltje om het te kopen.
Daar zit ik als consument mee in mijn maag. Bijzondere streekproducten, maar ook de dagelijkse boodschappen van kleine bedrijven zijn moeilijk verkrijgbaar. Goed betaalbaar wanneer je zelf de moeite neemt om in de auto te stappen (vaak te ver voor de fiets). Maar in een winkel als Landerijk (hoge winkel-kosten bij relatief lage omzet) alleen als delicatesse te koop. En dat wil Bruintje niet trekken.
Op vakantie (deze keer in Duitsland – waar nu het Franse kernafval wordt gedumpt) was dat beter geregeld. Daar staan boeren met kleine producten, die ze telen of produceren naast hun grootschalige landbouw, gewoon op de lokale markt. Boer blij, ik blij, alle boodschappen bij de hand.
In Frankrijk gaat het ook al jaren op die manier, maar in Twente blijven “innovatieve” streekproducten en “gangbare” markten gescheiden circuits (in Den Bosch gaat het bijvoorbeeld wel samen). Ik zal eens bellen hoe dat kan.
Goed – terug naar de vraag. Zijn streekproducten traditioneel of innovatief? Wanneer ik kijk naar definities van innovatie springt er vooral uit: “Innovatie is wat de ondernemer zelf ziet als vernieuwend”. Wat voor de één innovatief is, is voor de ander een kleine aanpassing. Het gaat om anticiperen op de omgeving, op de verwachting van de klant. Dan ben je dus al snel innovatief.
De deelnemers van de smaak van.nl hadden het in hun presentatie met name over ambachtelijk en biologisch (gezond en goed voor landschap en milieu). Blijkbaar wordt door een groep in voeding geïnteresseerde klanten het trendy begrip duurzaam gekoppeld aan termen als ambachtelijk en biologisch. Streekproducten (hoewel de finalisten zich niet gemakkelijk in hun streek-hokje lieten vangen) appelleren hieraan. Innovatie op een laag pitje?
Toch niet. Wat denk ik het beste het onderscheid met de gangbare markt vertelt is de drive om vanuit creatief vakmanschap te komen tot een authentieke smaak. Goede producten (zoals Kerstkalkoen of Topfruit in een pakje met een prachtige conserveringsmethode) werden door lokale vakmensen geproduceerd en vaak verwerkt met gebruik van nieuwe smaakcombinaties (zoals vlier in het bier, of aardappelsambal, of pruimen en walnoten in de Terrien van rundertong).
Eigenlijk vond ik dit de grootste opsteker van deze dag – ambachtelijk en biologisch waren geen holle marketingfrasen. De smaak kwam voort uit echt vakmanschap van alle negen finalisten in deze competitie. Zij hebben zich in vele jaren binnen hun vak gespecialiseerd in het ontwikkelen van een goede smaak in plaats van het ontwikkelen van een grote omzet. Dat spoort niet met de Albert Heijn, wel met de huidige trend. Laat deze innovatieve trend maar duren.