Aardappelsoep
Tuffel en siepel, eenvoudig en sierlijk. Gewoon, ongewoon en onmisbaar. Elk voorjaar kijken we weer uit naar de nieuwe oogst: “Heb jij de nieuwe aardappelen al geproefd? – Heerlijk.” Op de menukaart wordt de aardappel niet genoemd – maar o wee wanneer die ontbreekt op het bord.
We kennen de aardappel sinds die uit de Andes is overgekomen, eerst als veevoer, later (sinds 1780) als volksvoedsel. Antoine-Augustin Parmentier heeft in Frankrijk veel gedaan om de populariteit van de aardappel te vergroten. Hij ligt nu begraven omringd door aardappelplanten – op Père Lachaise.
Wat wij kennen als aardappelsoep heet daarom in Frankrijk potage parmentier. Gemaakt met uien en/of (het wit van) prei. En met room of boter. In “Het Nieuwe Kookboek” van A. Gorter uit 1909 staat een overeenkomstig recept. En ook tegenwoordig ontbreekt het zelden.
Er zijn tientallen aardappelrassen. Zelf kook ik wel met Frieslanders (kruimig, hoge opbrengst), maar houdt ik meer van rassen als Charlotte, Ditta (vastkokende aardappelen om te koken). Of Ratte, overgekomen uit Frankrijk, gewoon in de schil koken en serveren met boter, of in een salade.
Een mooie en lekkere aardappel is de Salad Blue. Voor een paarse puree. Pas op met koken, want het vocht is zomaar verdwenen. Een echte afkoker.
In de vroege zomer is er de Opperdoezer. Niet schillen. Met boter. Een aardappel uit Medemblik met een officieel toegekende Beschermde Oorsprongbenaming.
Een gepassioneerde aardappelteler in Twente is Maarten van de Witte Raaf. Zijn aardappelen zijn verkrijgbaar op de markt bij Ekotwente. Je kunt ook bij hem aan de deur kopen, op vrijdag. Ik zou tevoren even bellen.
Aardappelsoep
De verschillende recepten variëren in het gebruik van uien of prei (of een mengsel van beide). Soms wordt water gebruikt, anders bouillon. De hoeveelheid room kan verschillen, of gedeeltelijk vervangen worden door melk of boter. Eventueel kun je een liaison gebruiken.
Ingrediënten
- 500 gr aardappelen, in blokjes van 2 cm
- 500 gr uien, grof gesnipperd
- mooie klont boter
- 1 liter (kippen- of groenten)bouillon of water
- 2 dl room/melk
- zout
Werkwijze
- In een ruime pan de boter laten smelten en de uien met het zout ruim een half uur op een laag vuur met deksel laten zweten (niet kleuren).
- De aardappelen toevoegen en een minuut of tien mee laten stoven.
- De bouillon toevoegen en aan de kook brengen.
- Wanneer de aardappelen gaar zijn de soep pureren.
- Room/melk toevoegen en op smaak brengen.
- Voorzichtig verwarmen – de soep zet gemakkelijk aan.
- Men zegt dat vanille en gember goed combineren. Eens proberen.