Biologisch vlees niet mogelijk?
Er wordt snel gezegd dat extensieve landbouw niet mogelijk is. Vanuit vooronderstellingen, denk ik, die niet overeenkomen met de manier van leven die daarbij hoort. Niet dat ik nu zo biologisch ben, maar wel benieuwd wat er nu van klopt - van die vooringenomenheid.
Ik ben geen landbouwingenieur, maar mijn vooronderstelling is dat grove schattingen vaak redelijk in de richting van de waarheid zitten. Hieronder de berekening (zonder opsmuk)
Schiet maar:
Landbouwareaal 2 300 000 ha
0.5 koe per hectare gemengd bedrijf, dus mogelijk 1 150 000 koeien (ofwel 1-2 koeien per ha weiland)
een koe wordt 3 jaar oud
Neem 240 kg consumeerbaar vlees per koe, dus 92 000 000 kg vlees per jaar (40 kg vlees per ha per jaar)
Wanneer elke Nederlander elke dag 100 gr vlees zou gebruiken zou er 1 500 000 * 365 = 547 500 000 kg vlees nodig zijn
Conclusie: dat is zesmaal zoveel als het huidige landbouwareaal kan bevatten (geen rekening gehouden met vis, kip en varken).
Wanneer we echter evenredig koe - varken en kip gaan eten:
Neem voor het rekenen aan dat alle bedrijven voor een kwart runderen houden, voor een kwart varkens, voor een kwart kippen en voor een kwart akkerbouw.
Aantal varkens per ha is 27 (norm biologische veehouderij)
Een varken levert 70 kg vlees
Zeg dat een varken gemiddeld 1 ½ jaar leeft
¼ gemengd bedrijf voor varkenshouderij (van de totale landbouw)
Dan 7 varkens per ha, ofwel 4 ½ slachtvarkens per ha per jaar, ofwel 315 kg vlees pe ha van het totale landbouwareaal
(Waarom is het verschil met de rundveehouderij zo groot? – gedeeltelijk door melkproductie, en verder?)
Aantal kippen biologisch per ha maximaal 2500
Zeg ¼ deel van het bedrijf voor kippen, dan 600 kippen per ha
Een kip wordt geslacht na 1 ½ jaar en geeft 1 kg bruikbaar vlees
Dus 400 kg vlees per ha gemengd bedrijf
Dit betekent dat bij een evenredige verdeling de Nederlandse landbouw ongeveer 225 kg vlees per ha zal leveren, ofwel 2 300 000 * 225 = 5 17 500 000 kg vlees.
Dat is ongeveer de benodigde vraag bij 90 gr pp per dag.
Tegelijk is dit bijna 40% van de huidige consumptie en zou er een verandering van het voedingspatroon nodig zijn (meer plantaardige eiwitten).
Dezelfde schatting op basis van mestgift:
Aanbevolen is 230 gr nitraat (uit dierlijke mest) per hectare per jaar.
Wenselijk is 170 gr nitraat per hectare per jaar (Natuur en milieu).
Dit is naast de nitraat uit stikstofbinding, depositie en kunstmest.
Biologische bedrijven bij gemengde bedrijven kunnen werken met 100 tot 110 kg stikstof per hectare (WU – Biol Landb)
Een koe produceert ongeveer 80 kg stikstof per dier per jaar (in de mest)(grote verschillen tussen melkkoeien – vleesrunderen – leeftijd ed)
Varkens produceren voor de mest ongeveer 15 kg stikstof per dier per jaar
Kippen komen op 0,4 kg stikstof per dier per jaar
Neem landbouw met gemengde bedrijfsvoering met ¼ deel oppervlakte voor koeien, ¼ deel voor varkens en ¼ deel voor kippen
Dan staan er in Nederland
(2 300 000 / 4) * 0.5 = 575000 * 0.5 = 287500 koeien
575 000 * 27 = 15 525 000 varkens
575 000 * 600 = 345 000 000 kippen
Dit geeft aan stikstof in de mest: 23 000 000 kg (koeien) + 232 875 000 kg (varkens) + 138 000 000 kg (kippen) = 393 875 000 kg (totaal)
Dit is 393 875 000 kg / 2 300 000 ha = 171 kg per ha, dus gelijk aan de voorgestelde norm van Natuur en Milieu, maar ver boven de norm van de biologische landbouw
Conclusie
We komen niet uit met ons landbouwgebied en de huidige hoeveelheid mensen, maar zo somber als het vaak geschetst wordt zie ik het niet. Dit is natuurlijk geen economisch plaatje, dan wordt het anders - we leven van de export - althans?
De WHO stelt voor om 50 gr vlees per persoon per dag te gebruiken. Het aantal mensen dat dan van een hectare landbouwareaal kan leven is 6 personen. In de praktijk haalt de biologische landbouw een iets hogere opbrengst. Daarmee kan men in Nederland dus met enige uitbreiding van de landbouwgronden net uit de voeten (gegevens LUW - niet de berekening).
Ik heb geen rekening gehouden met de hoeveelheid landbouwgrond die nodig is om veevoer te produceren.